Lái xe công nghệ là công việc tưởng chừng đơn giản, chỉ cần có xe và biết chạy xe đã có thể làm. Nhưng, ẩn sâu trong cái nghề ấy lại là những góc khuất ít ai hiểu được.

* Khi "người chọn việc"

Thay vì làm thêm tại các quán cà phê như bao bạn đồng trang lứa, Ngô Quang Đạo (21 tuổi, Nam Định) chọn chạy xe công nghệ để kiếm thêm thu nhập.

Vốn là sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Đạo phải tự lo mọi khoản chi tiêu từ học tập đến sinh hoạt. Nếu chỉ làm những công việc bán thời gian thông thường thì Đạo sẽ không đủ trang trải cho cuộc sống hàng ngày.

Anh Ngô Quang Đạo chia sẻ, làm tài xế công nghệ giúp làm chủ về mặt thời gian nên không gây ảnh hưởng đến việc học. Thế nên, nhiều người nghĩ tài xế công nghệ là nghề tự do, thích thì làm, không thích thì nghỉ. Nhưng, bản thân Đạo không nghĩ như vậy. 

"Để có được thu nhập đến cả chục triệu đồng như mơ ước, ngày nào tôi cũng phải ngủ dậy từ sớm và tranh thủ làm đến tối muộn. Thông thường, khoảng 23 giờ 30 phút mỗi ngày, tôi mới về tới phòng trọ” - Đạo cho hay.

Công việc phải đi sớm về khuya, chịu đủ nắng, mưa, bụi đường khiến Đạo không ít lần muốn từ bỏ. Từng có khoảng thời gian, Đạo phải nghỉ làm tài xế công nghệ vì không chịu được vất vả. 

Với mỗi cuốc xe, anh Đạo nhận về 25% hoa hồng, đủ để chi trả sinh hoạt phí. Ảnh: Thúy Quỳnh

Lúc đó, Đạo chọn chuyển sang lĩnh vực bất động sản với mong muốn kiếm một công việc có thể làm lâu dài hơn. Nhưng do ảnh hưởng từ dịch COVID-19 khiến thu nhập không ổn định và Đạo lại quay về chạy xe công nghệ.

* Ám ảnh bị "hạ sao" 

Có nhiều năm kinh nghiệm làm tài xế truyền thống, song anh Phạm Đình Khương (quê Nam Định) chuyển hẳn sang chạy xe công nghệ. Anh đã gắn bó với công việc này suốt từ năm 2018 đến nay. Để có đủ kinh phí nuôi con ăn học và trang trải cuộc sống, anh luôn tận tâm, hết mình với công việc.

“Khi chạy xe truyền thống, tôi cũng không lời lãi được nhiều. Trung bình một ngày tôi cũng chỉ thu được 200.000 – 250.000 đồng. Trong thời buổi công nghệ 4.0 như hiện nay, mọi người thường có xu hướng đặt xe công nghệ nhiều hơn. Nên khi được bạn bè giới thiệu, tôi cũng mày mò đăng ký để tăng thu nhập cá nhân”, anh Khương chia sẻ.

Vào mùa hè, anh Khương đi làm từ tờ mờ sáng đến 8 giờ tối. Khi thời tiết chuyển đông, thời gian làm việc cũng thay đổi. Anh thường bắt đầu công việc vào 7 giờ và kết thúc lúc 18 giờ. Cứ đều đặn như vậy, anh Khương thu về khoảng gần 10 triệu đồng mỗi tháng.

Gắn bó với công việc được 4 năm, anh Khương dần cảm thấy đam mê với cái nghề đã chọn. Bởi giờ có tuổi, những công việc nặng nhọc anh không làm được nên lái xe công nghệ vẫn "thuận" nhất. Chỉ cần còn sức khỏe, anh Khương vẫn tiếp tục làm tài xế công nghệ.

Theo anh Khương, làm tài xế công nghệ cũng có nhiều cái thú vị, gặp đủ loại tình huống mà trước đó chưa từng trải qua. Có những khách hàng thấy tài xế công nghệ vất vả, chạy quanh thành phố cả ngày nên họ thương và “típ” thêm cho mình tiền uống nước. Nhưng cũng có khi gặp khách khó tính thì phải rất cẩn trọng, tránh để bị "hạ sao" đánh giá. Đôi khi, anh còn gặp cả những trường hợp hủy chuyến ở phút chót. 

Anh Khương thẳng thắn chia sẻ: "Việc khách đặt xe xong lại hủy, cứ khoảng từ 3-4 cuốc như thế, hệ thống xe công nghệ sẽ trừ vào phần trăm tỷ lệ trong tài khoản của tài xế. Tuy việc này không gây ảnh hưởng đến số tiền thu nhập nhưng trên ứng dụng sẽ tự động "hạ sao", làm giảm uy tín người lái xe. Thậm chí, nếu bị hạ sao dưới 45%, hệ thống sẽ khóa tài khoản không thể chạy xe được nữa".

Nhiều tài xế cho biết, trước đây, hệ thống xe công nghệ gia hạn thời gian bị khóa tài khoản thì chỉ sau 3 tháng là sẽ được chạy xe trở lại. Nhưng hiện nay đã thay đổi lại quy chế làm việc, tài xế bị "hạ sao" sẽ bị khóa vĩnh viễn. Để lập một tài khoản khác cũng rất khó bởi hệ thống đã lưu lại thông tin của tài xế trên ứng dụng. Với tài xế công nghệ, "hạ sao" trở thành nỗi ám ảnh.

* Tiếp “lửa” vượt khó

Chắt chiu từng đồng để mua được chiếc xe Toyota, ông Trần Quang Thành (Hoàng Mai, Hà Nội) chọn lái taxi công nghệ để mong phụ giúp gia đình. Trước đây, ông Thành làm việc tự do, sửa chữa đồ lặt vặt. Giờ đã hơn 50 tuổi, ông không còn đủ sức khỏe để làm nhiều công việc chân tay nữa. 

Khoảng thời gian ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, gia đình ông Thành gặp nhiều khó khăn nên ấp ủ ý định chạy taxi công nghệ để vừa có thể chủ động thời gian làm việc mà việc không quá nặng nhọc, lại giúp giảm bớt gánh nặng cho gia đình. 

Anh Thành chia sẻ, thời gian làm việc chủ yếu vào buổi tối, bắt đầu từ 19 giờ. Cũng tùy từng ngày mà thời gian kết thúc công việc khác nhau. Hôm nào ít khách, làm túc tắc thì khoảng 12 giờ khuya ông về nhà. Còn bữa nào muộn, khách đông hay vào các dịp lễ, đôi khi là 1 giờ thậm chí là tới 2 giờ sáng ông mới hoàn thành xong công việc.

"Tuy nhiên, với đặc thù làm tối muộn nên việc nhận khách phải rất thận trọng. Tôi thường tránh nhận những cuốc xe phải đi vào những đoạn đường vắng vẻ vì sợ gặp cướp hay “quái xế” đường phố. Nhưng "tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa", tôi thường xuyên gặp những khách say rượu. Lúc đó, vừa phải cố gắng tập trung lái xe cẩn thận, vừa giữ cho khách được an toàn về tới nhà”, ông Thành nói.

Lựa chọn làm tài xế taxi công nghệ, như bao người khác, ông Thành cũng phải đánh đổi không ít việc. Có những ngày đi làm, ông chẳng thể gặp mặt hay nói chuyện với vợ con, cứ biệt tăm suốt cả tối. Ban ngày về thì phải ngủ bù sức để chuẩn bị cho ca làm sắp tới. Nhìn thấy ông phải chịu không ít vất vả, gia đình cũng xót, đôi lúc không ủng hộ việc đi làm tiếp.

Thường xuyên phải đi làm về khuya, cả gia đình quan tâm, gọi giục, hỏi xem đang ở đâu. Bản thân các tài xế công nghệ chia sẻ họ thấy rất áy náy vì để kéo theo nhiều người lo lắng cho mình. Thậm chí, nhiều, còn ảnh hưởng đến thời gian nghỉ ngơi của các thành viên trong gia đình.

Tâm sự chung của nhiều tài xế công nghệ cho thấy, họ đều phải đối mặt với áp lực công việc và nguy hiểm rình rập. Nhưng vì động lực kiếm thu nhập lo cho cuộc sống gia đình đã tiếp thêm “lửa” cho họ vượt khó để tiếp tục gắn bó với nghề.

Trên thực tế, bất cứ lĩnh vực, ngành nghề nào cũng đều có khó khăn riêng và cần được tôn trọng. Dù nhiều nỗi niềm, buồn vui lẫn lộn nhưng vì tình yêu, đam mê hay đơn giản chỉ vì muốn có cái nghề kiếm sống, nhiều người vẫn lựa chọn gắn bó lâu dài với chạy xe công nghệ. 

Họ luôn cố gắng tạo ra giá trị lao động bằng chính sức mình không phải để xã hội hay một ai công nhận năng lực mà chỉ với mong muốn đơn giản góp những viên gạch nhỏ, xây mái ấm gia đình hạnh phúc, đủ đầy hơn./.

Nguồn: Sưu tầm